ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ

ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η λέξη ''δόγμα'' προέρχεται από το ρήμα ''δοκέω-ώ'' (έχω τη γνώμη, νομίζω, κρίνω καλό) και σημαίνει απόφαση, επίσημη και αυθεντική γνώμη. Στη Θεολογία δόγματα είναι οι αλήθειες της πίστεως που πηγάζουν από την Αγία Γραφή και αναπτύσσονται μέσα στην παράδοση της Εκκλησίας με την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος. Υπό την έννοια αυτή δόγματα είναι α) όλες οι αλήθειες που πηγάζουν από την Αγία Γραφή και αναπτύσσονται μέσα στην Παράδοση της Εκκλησίας και β) οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων που αναφέρονται σε θέματα πίστεως. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ Χαρακτηριστικό γνώρισμα της Ορθόδοξης Θεολογίας είναι η στενή σχέση δόγματος και Αποκαλύψεως. Δεν υπάρχει κανένα δόγμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία που να μην πηγάζει άμεσα από την Αποκάλυψη. Αποκάλυψη εννοούμε τη φανέρωση του Θεού στον κόσμο για τη σωτηρία του ανθρώπου. Η Αποκάλυψη αυτή του Θεού πραγματοποιείται με τις ενέργειές του και εκδηλώνεται σε ολόκληρη τη φάση της θείας οικονομίας, που αρχίζει από τη δημιουργία, περνάει μέσα από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη και συνεχίζεται μέσα από την Εκκλησία. Το αφετηριακό σημείο της μορφολογικής αναπτύξεως του Ορθόδοξου δόγματος βρίσκεται στην Αγία Γραφή και κυρίως μέσα στα Ευαγγέλια, όπου εκτίθεται με ασυστηματοποίητο και απλοϊκό τρόπο η αρχέγονη χριστιανική διδασκαλία. Και το πιο κατάλληλο χωρίο που να αποτελεί την πιο χαρακτηριστική διατύπωση του Ορθόδοξου δόγματος και κατά συνέπεια και την αφετηρία της μορφολογικής αναπτύξεώς του, είναι το χωρίο "και ο Λόγος σαρξ εγένετο" (Ιω. 1,14). Στο χωρίο αυτό υπάρχει συμπυκνωμένο τόσο το τριαδικό όσο και το χριστολογικό δόγμα, που είναι τα δύο θεμελιώδη δόγματα της Εκκλησίας και τα οποία διατυπώθηκαν και από τις Οικουμενικές Συνόδους. Έτσι η αρχή της χριστιανικής θεολογίας βρίσκεται στην αρχή της ιστορικής ζωής του Χριστού και ταυτίζεται με το γεγονός της Θείας Ενανθρωπήσεως.