ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ!!

Διαβήτης και διατροφή
Κατηγορία: Διατροφή και παθήσεις

Δημοσίευση άρθρου: 2010-03-14 16:11:55

Ο διαβήτης τύπου Ι είναι μια ασθένεια που απαιτεί αρκετή ενημέρωση του ασθενούς και των οικείων του ως προς τη διατροφή. Δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη διαβητική δίαιτα. Αντίθετα, ο ίδιος ο ασθενής, σε συνεργασία με το διαιτολόγο ή τον διαβητολόγο, πρέπει να δημιουργήσει το δικό του, προσωπικό πρόγραμμα διατροφής.

Στον διαβήτη τύπου ΙΙ ο έλεγχος του βάρους, η ισορροπημένη διατροφή και η άσκηση μαζί με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή (αντιδιαβητικά δισκία ή / και ινσουλίνη) εξασφαλίζουν μια φυσιολογική ζωή.

Υπάρχουν κανόνες και η κατά το δυνατόν απαρέγκλιτη τήρησή τους εξασφαλίζει μια απόλυτα φυσιολογική ζωή. Είναι πολύ σημαντική η κατανομή των υδατανθράκων. Η χορηγούμενη ινσουλίνη πρέπει να είναι σε πλήρη αναλογία με την ποσότητα υδατανθράκων, λαμβάνοντας υπόψη την αμέσως προηγούμενη σωματική δραστηριότητα.

Ο έλεγχος βάρους είναι σημαντική παράμετρος, ειδικά στον τύπου ΙΙ. Η άσκηση βοηθά πολύ στον έλεγχο της γλυκόζης.

Οι γενικές συστάσεις είναι :

• Το 55% της ενεργειακής πρόσληψης (ημερήσια προσλαμβανόμενες θερμίδες) καλύπτεται προσλαμβάνεται μέσω υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες διακρίνονται σε απλούς όπως πχ. ζάχαρη, μέλι, γλυκά και σε σύνθετους ζυμαρικά, πατάτες, όσπρια. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες απορροφώνται βραδύτερα από τους απλούς.
• Ο περιορισμός των σακχάρων κάτω από το 10% της ενεργειακής πρόσληψης. Η χρήση υποκατάστατων ζάχαρης δεν είναι πανάκεια και πρέπει να γίνεται με μέτρο.
• Δεν παραλείπουμε κανένα γεύμα της ημέρας
• Τα γεύματα γίνονται καθημερινά στις ίδιες ώρες
• Ο σχετικός περιορισμός των κορεσμένων λιπαρών.
• Η κατανάλωση πρωτεϊνών, εφόσον δεν υπάρχει βλάβη στα νεφρά, είναι φυσιολογική.
• Αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών (βιταμίνη C, E, β – καροτένιο)
• Αυξημένη πρόσληψη ω – 3 λιπαρών οξέων (λιπαρά ψάρια)
• Αυξημένη πρόσληψη υδατοδιαλυτών φυτικών ινών
Τα λαχανικά
Τα λαχανικά περιέχουν κάποιους υδατάνθρακες. Τα προτιμούμε στη διατροφή μας για πολλούς λόγους αλλά υπολογίζουμε στη δοσολογία ινσουλίνης τους υδατάνθρακες που περιέχουν. Δεν είναι σωστό να τα καταναλώνουμε ελεύθερα. Να σημειωθεί ότι οι ντομάτες και τα καρότα είναι τα λαχανικά που περιέχουν τους αρκετούς υδατάνθρακες.
Ελεύθερη κατανάλωση
Τσάι, καφές, νερό, σόδα, αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη, άλιπες σούπες (κονσομέ), πιπέρι, ξύδι, μουστάρδα, καρυκεύματα, τουρσί, ζελέ χωρίς ζάχαρη.
Οι φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες καθυστερούν την απορρόφηση του σακχάρου της τροφής και έτσι δεν το αφήνουν να ανέβει απότομα ψηλά στο αίμα. Προκαλούν το αίσθημα του κορεσμού, δηλαδή χορταίνουν εύκολα, χωρίς να αποτελούν θρεπτική ουσία και εμποδίζουν έτσι την ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Βοηθούν επίσης στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου και στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Φυτικές ίνες περιέχονται στις σαλάτες, στα λαχανικά, στα όσπρια, στο μαύρο ψωμί ολικής αλέσεως, ιδίως πολύσπορο και σικάλεως, στα φρούτα 
και σε ορισμένα (όχι όλα) δημητριακά που χρησιμοποιούνται στο πρωινό γεύμα.
Προτιμήστε τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (ΓΔ). Πρόκειται για έναν δείκτη του πόσο γρήγορα αυξάνεται το σάκχαρο του αίματος μετά την κατανάλωση μίας συγκεκριμένης τροφής.
Οι υδατάνθρακες με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη δίνουν ενέργεια γρήγορα αλλά προκαλούν άμεση αντίδραση της ινσουλίνης με αποτέλεσμα την απότομη αυξομείωση του σακχάρου στο αίμα και την πρόκληση μεγαλύτερης λιπογένεσης (αποθήκευση λίπους στα λιποκύτταρα).
Αντίθετα όσο χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη έχει μια τροφή τόσο καλύτερα αφομοιώνεται, προκαλώντας μια πιο ήπια έκκριση της ινσουλίνης και προστατεύοντας από απότομες "μεταπτώσεις" του σακχάρου στο αίμα. Επιπλέον οι τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη φαίνεται ότι όχι μόνον μειώνουν το ρυθμό της λιπογένεσης αλλά ευνοούν αποφασιστικά και την λιπόλυση (τη διαδικασία με την οποία το κάθε λιποκύτταρο εκλύει λιπαρά οξέα με σκοπό την καύση τους για παραγωγή ενέργειας).
Η υπερκατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη θα προκαλέσει σημαντικές αιχμές στο μεταγευματικό σάκχαρο αλλά παράλληλα θα αυξηθεί η αποθήκευση λίπους.
Μια κατηγοριοποίηση φαίνεται παρακάτω :
Αρτοπαρασκευάσματα
Με υψηλό ΓΔ : Ντόνατς, βάφλες, κρουασάν, κρέπες, πίτσα, τηγανίτες, λευκό ψωμί, γαλλικό ψωμί, ψωμί για χάμπουργερ ή σάντουιτς
Με μέσο ΓΔ : Ψωμί ολικής άλεσης, ψωμί με προζύμι
Με χαμηλό ΓΔ : Κρίθινο ψωμί ολικής άλεσης
Σνακς
Με υψηλό ΓΔ : Ποπ κορν, σοκολάτα
Με μέσο ΓΔ : Σοκολάτα γάλακτος
Με χαμηλό ΓΔ : Μερέντα, φιστίκια
Γαλακτοκομικά
Με υψηλό ΓΔ :
Με μέσο ΓΔ : Παγωτό light, γάλα με κακάο και ζάχαρη
Με χαμηλό ΓΔ : Γάλα (πλήρες κι ελαφρύ), γιαούρτι ελαφρύ, ξινόγαλα
Αναψυκτικά
Με υψηλό ΓΔ : όλα πλην των light
Με μέσο ΓΔ :
Με χαμηλό ΓΔ : Light
Γλυκαντικά
Με υψηλό ΓΔ : Μαλτόζη, γλυκόζη, κρυσταλλική ζάχαρη
Με μέσο ΓΔ : Μέλι, λακτόζη
Με χαμηλό ΓΔ : Φρουκτόζη, ξυλιτόλη
Δημητριακά
Με υψηλό ΓΔ : Ρύζι, κουσκούς, κριθάρι, ρυζογκοφρέτες, κεχρί, κουάκερ, δημητριακά πρωινού
Με μέσο ΓΔ : Σκούρο ρύζι, πλιγούρι, μούσλι, φιδές, μακαρόνια
Με χαμηλό ΓΔ : Δημητριακά πρωινού All Bran, χυλοπίτες
Λαχανικά - πατάτες
Με υψηλό ΓΔ : Πατάτες (τηγανητές, φούρνου, βραστές), πουρές, γλυκοπατάτες, καρότα βρασμένα, παντζάρια
Με μέσο ΓΔ : Καλαμπόκι
Με χαμηλό ΓΔ : Καρότα ωμά, πράσινα λαχανικά
**Όσπρια **
Με υψηλό ΓΔ :
Με μέσο ΓΔ : Φασόλια
Με χαμηλό ΓΔ : Γίγαντες, φακές, ρεβίθια, μπιζέλια, φάβα, χούμους
**Φρούτα **
Με υψηλό ΓΔ : Χουρμάδες, καρπούζι, κομπόστες, σταφίδα, σύκα, βερίκοκα
Με μέσο ΓΔ : Ακτινίδια, μπανάνες, χυμοί πορτοκαλιού ή grape fruit, σταφύλια, αχλάδι, πορτοκάλι, ροδάκινο, φράουλες, μήλα, δαμάσκηνα
Με χαμηλό ΓΔ : Αποξηραμένα φρούτα, κεράσια, grape fruit
Πολλοί λένε ότι η κανέλλα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για το μοσχοκάρυδο. Έτσι κι αλλιώς και τα δύο περιέχουν αρκετά καλές ποσότητες μερικών ωφέλιμων ιχνοστοιχείων, αλλά οπωσδήποτε χωρίς υπερβολές. Αντίστοιχη δράση έχει η καρνιτίνη που λαμβάνεται σε δισκία πολυβιταμινούχων σκευασμάτων.
Γλυκά και γλυκαντικές ουσίες
Επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται διάφορες γλυκαντικές ουσίες όπως σακχαρίνη ή ασπαρτάμη σε λογικές ποσότητες. Η φρουκτόζη και η σορβιτόλη, όπως και τα «γλυκά για διαβητικούς» πρέπει να αποφεύγονται ή τουλάχιστον να περιορίζονται. Η κατανάλωσή τους επιτρέπεται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού διότι περιέχουν αρκετούς υδατάνθρακες και θερμίδες. Άρα, αν χρησιμοποιούνται πρέπει να αντικαταστήσουν κάποια ποσότητα από υδατάνθρακες στο διαιτολόγιο. Προσοχή στις ετικέτες “δεν περιέχει ζάχαρη ή sugar free”. Δεν αποκλείεται να περιέχουν φρουκτόζη.
Αλκοόλ
Τα αλκοολούχα ποτά προσφέρουν αρκετές θερμίδες και έχουν πολλές επιδράσεις. Δεν πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά και σε μεγάλη ποσότητα